biệt thử cổ đà lạt

Mái dốc, đầu mái không vươn dài khỏi tường, là một đặc điểm kiến trúc Tây Ban Nha
Ngôi biệt thự có rất nhiều cửa sổ, hình dạng và kích thước khác nhau

Hai gian nhà hình tam giác ở hai đầu được nối liền bằng một hành lang rộng có mái che thấp hơn ở giữa. Bồn phun nước trước mặt toà nhà từng đổ nát và vùi sâu dưới đất nay được phục dựng lại
Hành lang giữa hai gian được làm thêm mái che mở rộng thành một khoảng sân trong nhà

Ngay mặt tiền bên trái biệt thự Phi Ánh là một bức phù điêu Hindu đã có từ ngày đầu xây dựng
Bức phù điêu Hindu này và ba bức nữa bên trong tòa được tìm thấy khi cải tạo biệt thự thành nhà hàng Phù Đổng

Khách sảnh của gian nhà bên phải với màu tường nâu và đo
Toàn bộ công trình bằng đá được phục hồi nguyên trạng nhưng nội thất bên trong đã được trang trí lại

Những ô cửa tung hứng một nguồn sáng hồi vọng giữa các bức tường, sàn và trần nhà
Không gian bên trong tạo cảm xúc huyễn hoặc nhờ ánh sáng

Tám bức phù điêu hai mặt với hoa văn khắc hình hoa sen và chim trong sảnh chính gian nhà bên phải cũng là dấu ấn Hindu. Chúng từng bị hư hại và chôn lấp dưới những lớp đất quanh nhà suốt bao nhiêu năm
Màu chủ đạo của nội thất gian nhà bên trái lại là nâu sẫm

Điểm đối chọi của biệt thự này với hàng trăm biệt thự kiểu Pháp khác chính là lối thiết kế không đối xứng, mái dốc, đầu mái không vươn dài khỏi tường, nhiều trụ cột và cổng vòm. Hai gian nhà hình tam giác ở hai đầu được nối liền bằng một hành lang rộng có mái che thấp hơn ở giữa. Ngôi biệt thự xây toàn bằng đá granite trải dài, vòng cong khiến người ta nghĩ đến hình dáng phụ nữ nằm nghiêng bình thản. Và cũng bí ẩn như một phụ nữ vừa quyến rũ vừa lạnh lùng, ta cảm nhận ngay ấn tượng Tây Ban Nha của nó nhưng khó lòng xác định được phong cách. Kiến trúc này dường như ôm vào lòng cả thế giới Địa Trung Hải, kết hợp với những yếu tố trang trí Hindu khiến ta ngỡ ngàng.

“Chất” Hindu ấy lồ lộ ngay mặt tiền bên trái biệt thự – một bức phù điêu chạm hình một người đàn bà đứng, tay cầm nhành lá, chân đeo vòng. Bên trong còn có ba bức phù điêu tương tự với tư thế tay và trang phục khác dần, và nét mặt cũng thay đổi sắc thái! Một yếu tố Hindu khác là tám tấm phù điêu vuông vức hai mặt khắc hoa văn hình hoa sen và chim trong sảnh chính gian nhà bên phải. Những yếu tố trang trí Hindu này đã có ngay từ thiết kế ban đầu của tác giả toà nhà.

Không ai biết tác giả của biệt thự Phi Ánh. Cũng chẳng ai biết Phi Ánh là ai ngoại trừ thông tin đó là một người tình của Bảo Đại. Ông vua đào hoa này đã mua lại ngôi biệt thự cho bà Phi Ánh vào khoảng năm 1940 và từ đó ngôi biệt thự mang tên bà. Sau 1975, ngôi biệt thự biến thành nhà tập thể; hoa viên thành vườn rau, chuồng heo, và hố rác; rồi toàn bộ khu nhà này dần hoang phế. Chỉ có người đàn bà trên bức phù điêu mặt tiền vẫn còn đó, thản nhiên trước sự huỷ hoại của thời gian và con người.

Biệt thự Phi Ánh từ năm 2007 đã thuộc quyền khai thác của công ty TNHH Hoài Nam ở Hà Nội. Khi cải tạo, người ta mới phát hiện ra những bức phù điêu còn lại bị hư hại và chôn lấp dưới những lớp đất quanh nhà suốt bao nhiêu năm. Ngay cả bồn phun nước trước mặt toà nhà cũng đã có từ xưa nhưng đã đổ nát và vùi sâu dưới đất. Với 10 tỉ đồng đầu tư sửa chữa và phục chế, kiến trúc này tái sinh thành một nhà hàng lớn với hai không gian lộ thiên và chín phòng ăn riêng biệt bao quanh hai khách sảnh bên dưới. Nếu đến đây vào buổi sáng, ta có thể tha thẩn đi khắp nơi để hít thở quá khứ và sờ chạm lịch sử.

Trên hai cầu thang trong hai gian nhà chính, những phòng ngủ ngày xưa bây giờ là phòng ăn mở cửa ra ở những chỗ rẽ cao thấp bất ngờ. Những cửa phòng và cửa sổ tung hứng một nguồn sáng huyền hoặc hồi vọng giữa các bức tường, sàn và trần nhà. Những bức phù điêu Hindu lại trở về đúng vị trí cũ, nổi bật giữa những bức tường mang gam màu nâu đỏ nóng nảy. Những mặt tượng hằn dấu thăng trầm vẫn phe phẩy nhành lá trong tay, bình tĩnh chiêm nghiệm cuộc đời. Còn ta, khi đi tìm thời gian đã mất lại thấy mình phù du.

mặt bằng trệt

Mặt bằng tầng hầm

Mặt bằng tầng áp mái